Przygotowanie zawodowe dorosłych

Formy przygotowania zawodowego dorosłych:

1. Praktyczna nauka zawodu dorosłych – umożliwia przystąpienie do egzaminu kwalifikacyjnego na tytuł zawodowy lub egzamin czeladniczy; kończy się egzaminem kwalifikacyjnym na tytuł zawodowy lub egzaminem czeladniczym; czas trwania od 12 – 18 miesięcy.
   Program praktycznej nauki zawodu uwzględnienia w szczególności standardy wymagań będące podstawą przeprowadzenia egzaminu na tytuł zawodowy, tytuł czeladnika lub podstawy programowe kształcenia w zawodzie. Kończy się egzaminem kwalifikacyjnym na tytuł zawodowy przeprowadzanym przez komisję egzaminacyjną, powoływaną przez kuratora oświaty lub egzaminem czeladniczym, zgodnie z przepisami regulującymi przeprowadzanie przez komisje izb rzemieślniczych egzaminów na tytuły czeladnika i mistrza w zwodzie. Dokumentem potwierdzającym zdany egzamin jest świadectwo.
2. Przyuczenie do pracy dorosłych – umożliwia zdobycie wybranych kwalifikacji zawodowych lub umiejętności niezbędnych do wykonywania określonych zadań zawodowych, właściwych dla zawodu występującego w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy; kończy się egzaminem sprawdzającym; czas trwania od 3-6 miesięcy.
   Program przyuczenia do pracy dorosłych uwzględnia w szczególności standardy kwalifikacji zawodowych dostępne w bazach danych prowadzonych przez ministra właściwego do spraw pracy. Kończy się egzaminem sprawdzającym, przeprowadzanym przez komisję, o której mowa w pkt 1, lub przez instytucję szkoleniową wskazaną przez starostę. Dokumentem potwierdzającym zdany egzamin jest zaświadczenie.

Uczestnicy przygotowania zawodowego dorosłych:

• osoby bezrobotne,
• osoby poszukujące pracy, które:
  1) otrzymują świadczenie socjalne przysługujące na urlopie górniczym lub górniczy zasiłek socjalny;
  2) uczestniczą w zajęciach w centrum integracji społecznej lub indywidualnym programie integracji, o którym mowa w przepisach o pomocy społecznej;
  3) są żołnierzami rezerwy;
  4) pobierają rentę szkoleniową;
  5) pobierają świadczenie szkoleniowe, o którym mowa w art. 70 ust. 6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Pracodawca zainteresowany utworzeniem miejsc przygotowania zawodowego dorosłych składa do powiatowego urzędu pracy wniosek w sprawie gotowości ich utworzenia. Starosta w terminie miesiąca od dnia otrzymania wniosku informuje pracodawcę o sposobie jego rozpatrzenia.

Starosta kieruje osobę uprawnioną do odbycia przygotowania zawodowego dorosłych u pracodawcy na jej wniosek składany we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania powiatowego urzędu pracy, po pozytywnym zaopiniowaniu przez specjalistę do spraw rozwoju zawodowego lub na wniosek specjalisty do spraw rozwoju zawodowego. W przypadku zawodów wymagających szczególnych predyspozycji psychofizycznych skierowanie wymaga pozytywnej opinii doradcy zawodowego.

Skierowanie do odbycia przygotowania zawodowego dorosłych traci ważność w przypadku: nieobecności uczestnika na zajęciach uniemożliwiającej realizację programu przygotowania zawodowego dorosłych albo w przypadku nienależytego wywiązywania się uczestnika z nałożonych obowiązków. Utrata ważności skierowania następuje z dniem:

1. następującym po dniu, w którym upłynęła liczba godzin nieobecności na zajęciach powodująca przekroczenie wymiaru określonego w ww. skierowaniu,
2. wręczenia uczestnikowi pisemnego powiadomienia Starosty o utracie ważności skierowania w związku ze stwierdzonym nienależytym wywiązywaniem się z nałożonych obowiązków, po wcześniejszym przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego.

Wymiar czasu odbywania przygotowania zawodowego dorosłych nie może przekraczać 8 godzin zegarowych dziennie i 40 godzin zegarowych tygodniowo. Program przygotowania zawodowego dorosłych nie może być realizowany w niedzielę i święta, w porze nocnej ani w wymiarze czasu wyższym od określonego w zdaniu poprzednim. Starosta może wyrazić zgodę na realizację programu w porze nocnej, o ile charakter pracy w danym zawodzie wymaga pracy w porze nocnej

Pracodawca zapewnia warunki umożliwiające zdobywanie wiedzy teoretycznej prowadząc kształcenie teoretyczne bezpośrednio u siebie lub kierując uczestnika do instytucji szkoleniowej wskazanej przez starostę. W przypadku gdy kształcenie teoretyczne realizuje instytucja szkoleniowa pracodawca jest obowiązany udzielić uczestnikowi przygotowania zawodowego dorosłych czasu wolnego na uczestnictwo w zajęciach w wymiarze przewidzianym programem.

Uczestnik przygotowania zawodowego dorosłych:

1. bierze udział w zajęciach przewidzianych programem przygotowania zawodowego dorosłych;
2. stosuje się do rozkładu czasu pracy i regulaminu pracy obowiązującego u pracodawcy;
3. stosuje się do planu nauczania i regulaminów obowiązujących w instytucji szkoleniowej, jeżeli zdobywanie wiedzy teoretycznej odbywa się w tej instytucji;
4. przystępuje do sprawdzianów okresowych oraz egzaminów przewidzianych po zakończeniu programu przygotowania zawodowego dorosłych;
5. przedkłada staroście ankietę z oceną przebiegu przygotowania zawodowego dorosłych;
6. okazuje staroście oraz pracodawcy po zakończeniu przygotowania zawodowego dorosłych odpowiednio: świadectwo uzyskania tytułu zawodowego, świadectwo czeladnicze albo zaświadczenie potwierdzające nabyte umiejętności;
7. w przypadku niezdolności do pracy wskutek choroby lub opieki nad chorym członkiem rodziny – zawiadamia Powiatowy Urząd Pracy  w terminie 2 dni od dnia wystawienia zaświadczenia lekarskiego oraz dostarcza to zaświadczenia na druku ZUS ZLA w terminie 7 dni od dnia jego wystawienia (nieprzedstawienie zaświadczenia w wymaganej formie skutkuje pozbawieniem statusu bezrobotnego z pierwszym dniem niezdolności do pracy)

Prawa uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych:

1. w okresie odbywania przygotowania zawodowego dorosłych uczestnikowi przysługuje stypendium w wysokości 120% zasiłku, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jeżeli miesięczny wymiar godzin przygotowania zawodowego dorosłych wynosi co najmniej 150 godzin. W przypadku niższego miesięcznego wymiaru godzin przygotowania zawodowego dorosłych wysokość stypendium ustala się proporcjonalnie, z tym że stypendium nie może być niższe niż 20% zasiłku, którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy. Stypendium podlega waloryzacji zgodnie z przepisami ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Za okres, za który przysługuje stypendium, zasiłek nie przysługuje. Stypendium nie jest wypłacane za okres nieusprawiedliwionej nieobecności uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych;
2. uczestnikowi przygotowania zawodowego dorosłych przysługuje prawo do dni wolnych w wymiarze 2 dni za każde 30 dni kalendarzowych; za ostatni miesiąc odbywania przygotowania zawodowego dorosłych pracodawca jest obowiązany udzielić dni wolnych przed upływem terminu zakończenia przygotowania zawodowego dorosłych. Za dni wolne przysługuje stypendium;
3. starosta może sfinansować koszty przejazdu do miejsca odbywania przygotowania zawodowego dorosłych, a w przypadku gdy przygotowanie zawodowe dorosłych odbywa się w miejscowości innej niż miejsce zamieszkania, także koszty zakwaterowania zgodnie z art. 44 i 45 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – instrument ma charakter fakultatywny i uzależniony jest od limitu środków Funduszu Pracy,
4. starosta ustala i opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe od wypłaconego stypendium;
5. okres pobierania stypendium wlicza się do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych oraz okresów składkowych w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Okresów pobierania stypendium nie wlicza się jednak do:
   • okresów wymaganych do nabycia prawa i długości okresu pobierania zasiłku,
   • okresu zatrudnienia, od którego zależy nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego,
   • stażu pracy określonego w odrębnych przepisach, wymaganego do wykonywania niektórych zawodów.

Uczestnik przygotowania zawodowego dorosłych, który z własnej winy przerwał program tego przygotowania lub nie przystąpił do egzaminu czeladniczego, kwalifikacyjnego lub sprawdzającego jest obowiązany do zwrotu kosztów tego przygotowania poniesionych z Funduszu Pracy, z wyjątkiem sytuacji, gdy powodem przerwania programu tego przygotowania lub nieprzystąpienia do egzaminu było podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej (koszty przygotowania zawodowego dorosłych obejmują: refundację wydatków poniesionych na uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych niezbędnych do realizacji programu, jednorazową premię przyznawaną pracodawcy, należność przysługującą instytucji szkoleniowej za przygotowanie i realizację ustalonej części programu, koszty badań lekarskich i psychologicznych mających na celu ustalenie zdolności do udziału w przygotowaniu zawodowym dorosłych, koszty egzaminów kwalifikacyjnych na tytuł zawodowy, egzaminów czeladniczych lub egzaminów sprawdzających).